Tổng hợp các trò chơi dân gian hay và phổ biến nhất

Trò chơi dân gian là món ăn tinh thần gắn liền với biết bao kỷ niệm tuổi thơ của người dân Việt Nam. Trong bài viết hôm nay, saifulhuq.com xin tổng hợp các trò chơi dân gian hay và phổ biến nhất. Mời bạn đọc cùng theo dõi!

1. Dung dăng dung dẻ

Dung dăng dung dẻ là một trò chơi dân gian được trẻ em ưa chuộng hiện nay. Với trò chơi này, bạn nên chơi ở một không gian rộng rãi, chẳng hạn như sân nhà hoặc bãi đất trống. Số người chơi thường từ 5 đến 10.

Hướng dẫn cách chơi và luật chơi: 

• Một quản trò vẽ những vòng tròn nhỏ trên mặt đất, và số vòng tròn nhỏ hơn số người chơi.
• Trong lúc chơi, lũ trẻ túm áo chạy vòng quanh khu vực hình tròn rồi cùng nhau hô vang “dung dăng dung dẻ, dắt trẻ đi chơi, đi đến cổng trời, gặp cậu gặp mợ, cho cháu về quê, cho dê đi học, cho cóc ở nhà, cho gà bới bếp, ngồi xẹp xuống đây”.
• Đọc xong dòng chữ đến đây, các bạn chơi nhanh chóng tìm một vòng tròn để ngồi xuống. Người chơi không có vòng tròn sẽ thua và bị loại. Trong trường hợp có hai người trong một vòng tròn, ai ngồi xuống trước sẽ thắng.
• Sau mỗi lần chơi, tiếp tục xóa 1 vòng tròn và chơi như trên cho đến khi chỉ còn lại 2 người.

2. Chi chi chành chành

Trò chơi dân gian này cần từ 3 người trở lên, trong đó một người sẽ đứng ra trước xòe bàn tay ra cho những người khác giơ ngón trỏ ra đặt vào lòng bàn tay vào. Người xòe bàn tay đọc thật nhanh bài đồng dao:

“Chi chi chành chành.

Cái đanh thổi lửa

Con ngựa chết chương

Ba vương ngũ đế

Chấp chế đi tìm

Ù à ù ập”

Đọc đến chữ “ập” người xòe tay nắm lại, những người khác cố gắng rút tay ra thật nhanh, ai rút không kịp bị nắm trúng sẽ phải vào thế chỗ cho người xòe tay và vừa làm vừa đọc bài đồng dao cho các bạn khác chơi.

3. Chơi ô ăn quan

• Vẽ một hình chữ nhật chia theo chiều dài rồi chia thành 5 hàng dọc có khoảng cách bằng nhau ta được 10 ô vuông nhỏ. Hai đầu của hình chữ nhật được kẻ thành hai vòng cung là 2 ô quan lớn tượng trưng cho mỗi bên, người ta đặt một viên sỏi lớn có hình dạng và màu sắc khác nhau để tiện cho việc phân biệt hai bên, mỗi ô vuông đặt 5 viên sỏi, mỗi bên có 5 ô vuông.
• Ở hai bên là hai người, người đầu tiên đi quan với một nắm sỏi trong một hình vuông nhỏ (người chơi chọn ô tùy chọn). Lần lượt rải đều các viên sỏi vào tất cả các ô, khi đến viên sỏi cuối cùng, ta vẫn lấy các khối liền kề và cứ thế tiếp tục đi qua (các viên sỏi nhỏ xếp liên tục vào từng ô). Mãi cho đến khi viên sỏi cuối cùng dừng lại cách một ô trống khoảng cách,  như thế là ta chặp ô trống bắt lấy phần sỏi trong ô bên cạnh để nhặt ra ngoài. Vậy là những viên sỏi đó đã thuộc về người chơi, và người đối diện mới được bắt đầu.
• Khi đến lượt đối phương đi quan cũng như người đầu tiên lần lượt đi quan cho đến khi bốc được ô lớn và nhặt hết phần của đối thủ. Như thế người đối diện đã thua hết quan.
• Hết quan tàn dân, thu quân kéo về. Hết ván, bày lại như cũ, ai thiếu phải vay của bên kia. Tính thắng thua theo nợ các viên sỏi.

4. Mèo đuổi chuột

Đây là trò chơi dân gian tập thể của Việt Nam, gồm từ 7 đến 10 người chơi. Tất cả người chơi đứng thành vòng tròn, tay nắm tay, giơ cao lên qua đầu. Rồi bắt đầu hát:

“Mèo đuổi chuột

Mời bạn ra đây

Tay nắm chặt tay

Đứng thành vòng rộng

Chuột luồn lỗ hổng

Mèo chạy đằng sau

Thế rồi chú chuột lại đóng vai mèo

Co cẳng chạy theo, bác mèo hóa chuột”.

Một người được chọn làm mèo và một người khác làm chuột. Hai người đứng ở giữa vòng tròn, quay lưng vào nhau. Khi mọi người hát đến cuối, chuột bắt đầu chạy và mèo phải chạy ở phía sau. Nhưng con mèo phải chạy đúng nơi con chuột chạy. Mèo bắt được chuột thì mèo thắng. Sau đó cả hai đổi vai Mèo và Chuột. Trò chơi lại được tiếp tục.

5. Rồng rắn lên mây

Rồng rắn lên mây là một trò chơi hay, phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi, vừa vui vừa dễ chơi. Để bắt đầu trò chơi, bạn cần chọn một người đứng làm thầy thuốc, những người còn lại lần lượt xếp hàng ngang, tay người sau giữ áo người phía trước hoặc đặt vào vai người phía trước. Sau đó tất cả bắt đầu đi lượn qua lượn lại như con rắn, vừa đi vừa hát:

“Rồng rắn lên mây

Có cây lúc lắc

Hỏi thăm thầy thuốc

Có nhà hay không?”

Người đóng vai thầy thuốc trả lời:

– Thấy thuốc đi chơi! (hay đi chợ, đi câu cá , đi vắng nhà… tùy ý mà chế ra).

Đoàn người lại đi và hát tiếp cho đến khi thầy thuốc trả lời:

– Có!

Và bắt đầu đối thoại như sau : Thầy thuốc hỏi:

– Rồng rắn đi đâu?

Người đứng làm đầu của rồng rắn trả lời:

– Rồng rắn đi lấy thuốc để chữa bệnh cho con.

– Con lên mấy?

– Con lên một

– Thuốc chẳng hay

– Con lên hai.

– Thuốc chẳng hay.

………………………………………….. ….

Cứ thế cho đến khi:

– Con lên mười.

– Thuốc hay vậy.

Kế đó, thì thầy thuốc đòi hỏi:

+ Xin khúc đầu.

– Những xương cùng xẩu.

+ Xin khúc giữa.

– Những máu cùng me.

+ Xin khúc đuôi.

– Tha hồ mà đuổi.

Lúc đó thầy thuốc phải tìm cách làm sao mà bắt cho được người cuối cùng trong hàng.

Ngược lại, người cầm đầu phải chạy, cố gắng ngăn cản thầy thuốc bắt được đuôi của mình, trong lúc đó cái đuôi phải chạy và tìm cách né tránh thầy thuốc. Nếu thầy thuốc bắt được người cuối cùng thì người đó phải ra thay làm thầy thuốc.

Nếu đang chơi giằng co giữa chừng, mà rồng rắn bị đứt ngang thì tạm ngừng để nối lại và tiếp tục trò chơi.

7. Ném còn

Ném còn là một trò chơi tín ngưỡng cổ xưa của người Mông, Thái, H’mông và Tày trong lễ hội mùa xuân. Trò chơi vui nhộn này mang ý nghĩa cầu thịnh vượng, cầu mong âm dương hòa hợp, thóc lúa dồi dào.

Cách chơi và luật chơi ném: 

• Quả cũng hình cầu, to bằng nắm tay trẻ em, được may bằng vải nhiều màu, nhồi bằng thóc và hạt bông. Quả còn có những tua vải sặc sỡ dùng để trang trí và định hướng trong quá trình bay.
• Sân ném cũng là một ruộng rộng, có một cây cao chôn ở giữa, trên có gắn một “vòng” hình tròn, khung có dán giấy đỏ (tượng trưng cho mặt trời) và tờ giấy màu vàng ở mặt bên kia (biểu tượng của Mặt trăng). Người chơi đứng quay mặt vào gốc cây và ném quả còn lọt qua vòng trên đỉnh cột là thắng cuộc.

Như vậy bài viết đã tổng hợp các trò chơi dân gian hay và phổ biến gắn liền với tuổi thơ. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn hiểu hơn về văn hóa cũng như các trò chơi truyền thống của dân tộc.