Tự kỷ là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết tự kỷ
Tự kỷ là một trong những tình trạng ngày càng trở nên phổ biến hiện nay, nhất là ở trẻ nhỏ, dó đó đây luôn là vấn đề được nhiều người quan tâm và tìm hiểu. Vậy tự kỷ là gì? Nguyên nhân, hướng điều trị như thế nào? Tất cả những thắc mắc đó sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây của saifulhuq.com nhé.
I. Tìm hiểu tự kỷ là gì?
Tự kỷ là tình trạng rối loạn phát triển thường xảy ra ở trẻ nhỏ
Bệnh tự kỷ hay còn được gọi với cái tên là chứng rối loạn phổ tự kỷ, với tên tiếng anh là Autism Spectrum Disorder (ASD). Đây là chứng rối loạn phát triển với những triệu chứng xuất hiện trong vòng 3 năm đầu đời ở trẻ. Hầu hết trẻ mắc tự kỷ trông giống như những đứa trẻ bình thường nhưng chúng lại hành động và tương tác theo cách khác với hành vi của những trẻ khác. Khi tương tác với người lớn, trẻ tự kỷ có thể phản đối theo cách không mong muốn hoặc chúng có thể hoàn toàn không tương tác.
Theo đó, hội chứng tự kỷ được phân thành 4 loại cơ bản, đó là: hội chứng tự kỷ điển hình, hội chứng tự kỷ không điển hình, hội chứng tự kỷ chức năng cao và hội chứng phẫn ra ở trẻ em.
II. Dấu hiệu nhận biết chứng tự kỷ
Chứng tự kỷ ở trẻ nhỏ có nhiều dấu hiệu để nhận biết tùy theo mức độ nặng nhẹ mà trẻ mắc phải. Thông thường, trẻ bị tự kỷ sẽ có những dấu hiện ở 3 phương diện chính, đó là giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi bất thường. Cụ thể như sau:
1. Giao tiếp ở trẻ giảm
Nhiều bậc phụ huynh rất băn khoăn về dấu hiệu nhận biết hội chứng tự kỷ là gì? Nếu bé nhà bạn có biểu hiện chậm nói, hay nhại lời người khác, thường phát âm một cách vô nghĩa, giọng nói khác thường, không biết chơi giả vì… thì khả năng cao trẻ có dấu hiệu của chứng tự kỷ.
Theo các chuyên gia tâm lý, khác với những trẻ mắc hội chứng Down có khuôn mặt giống nhau thì những trẻ tự kỷ có khuôn mặt rất đáng yêu, nhiều bé không có gì khác so với những đứa trẻ bình thường. Tuy nhiên dấu hiệu cha mẹ nên đặc biệt quan tâm là trẻ chậm nói. Thông thường, trẻ từ 13 tháng tuổi đã bắt đầu bi bô, bập bẹ tập nói. Nhưng với trẻ tự kỷ, bé thường có biểu hiện chậm nói. Có trẻ 24 tháng tuổi, thậm chí là 3 đến 5 tuổi vẫn chưa biết nói.
2. Tương tác xã hội không cao
Trẻ bị tự kỷ thường giao tiếp kém, chậm nói
Trẻ có nguy cơ tự kỷ còn có dấu hiệu kém trong các vấn đề xã hội như hay gào khóc một mình thay vì gọi bố bố mẹ; không để ý bố mẹ đi hay về nhà lúc nào; không quan tâm đến các bạn khác chơi gì; trẻ có vẻ hằn học với anh chị em…
3. Dấu hiệu hành vi bất thường
Ngoài ra, trẻ có nguy cơ mắc hội chứng tự kỷ sẽ có những hành vi rập khuôn lặp đi lặp lại như là vẫy tay; liên tục nhìn vào quạt trần đang quay, lắc lư người; ôm khư món đồ chơi… Thậm chí trẻ còn có thể ăn những đồ vật bất thường như quần áo, màn cửa, thích chui vào gầm giường, gầm tủ…
Vậy nên khi cha mẹ phát hiện trẻ có một số biểu hiện khác thường thuộc 3 phương diện kể trên thì nên đưa bé đến khám và làm các phương pháp kiểm tra để can thiệp sớm, hạn chế hội chứng tự kỷ phát triển nặng hơn.
III. Những nguyên nhân gây ra bệnh tử kỷ
Môi trường sống và di truyền là một trong những nguyên nhân của chứng tự kỷ ở trẻ
Mặc dù đã trả qua nhiều nghiên cứu nhưng vẫn chưa thể xác định được nguyên nhân chính gây ra hội chứng tự kỷ. Tuy nhiên, một số nguyên nhân và yếu tố được cho là có liên quan đến cơ chế hội chứng tự kỷ là gì như sau:
- Có thành viên trong gia đình bị bệnh.
- Do đột biến gen hoặc theo nhóm gen.
- Được sinh ra từ cha mẹ lớn hơn 40 tuổi
- Khi sinh cân nặng thấp, dưới 2.500g.
- Trẻ sinh non dưới 37 tuần.
- Người mẹ bị đái tháo đường, sởi trong lúc mang thang hoặc sử dụng thuốc không đúng theo chỉ định của bác sĩ; gặp các vấn đề về tuyến giáp…
Ngoài ra còn do yếu tố về môi trường như tiếp xúc với một số hóa chất, kim loại nặng có thể gây tổn thương đến não. Môi trường sống ít có kích thích đến sự phát triển của trẻ nhỏ trong vòng 24 tháng đầu. Ví dụ như chủ yếu cho trẻ xem truyền hình, quảng cáo… thay vì sự quan tâm, chăm sóc từ cha mẹ.
Hiện nay, một số người cho rằng vaccine cũng là nguyên nhân làm trẻ bị tự kỷ gây hoang mang trong cộng đồng, đây là thông tin không chính xác bởi theo kết quả các nghiên cứu thì vaccine không gây ra hội chứng tự kỷ.
IV. Phương pháp điều trị chứng tự kỷ
Giáo dục can thiệp sớm chính là phương pháp điều trị chứng tự kỷ phổ biến
Do hội chứng tự kỷ có nhiều loại với các biểu hiện khác nhau nên việc phát hiện và điều trị bệnh này ở trẻ cũng gặp nhiều khó khăn. Có nhiều biện pháp can thiệp giúp cải thiện tình trạng tự kỷ nhưng không có cách nào được xem là tốt nhất. Vì thế, cần có sự hướng dẫn và theo dõi của các bác sĩ để tìm ra phương pháp điều trị chứng tự kỷ phù hợp với từng đối tượng.
Vậy phương pháp thường được áp dụng để chữa chứng tự kỷ là gì? Đó là giáo dục can thiệp sớm. Việc điều trị hội chứng tự kỷ sẽ được thực hiện kết hợp xuyên suốt ở nhà và trường học một cách khoa học theo hướng dẫn của các chuyên gia.
- Giúp trẻ tự kỷ cải thiện các kỹ năng xã hội.
- Xây dựng môi trường sống tích cực cho trẻ.
- Xây dựng phương pháp can thiệp dựa vào học thuyết nhận thức, thị giác, hành vi…
Gần đây, một phương pháp điều trị chứng tự kỷ mới được nghiên cứu thành công đó là phương pháp tế bào gốc, đã mở ra hướng đi và hy vọng mới cho trẻ mắc chứng rối loạn tự kỷ.
Các dấu hiệu của tự kỷ thường xuất hiện rõ nét nhất khi trẻ 2-3 tuổi, do đó việc phát hiện bệnh sớm là yếu tố rất quan trọng giúp việc điều trị bệnh dễ dàng hơn. Vậy nên bố mẹ hãy đứa trẻ đến khám và thực hiện các xét nghiệm khi thấy con có dấu hiệu của bệnh tự kỷ để có phương pháp điều trị kịp thời và tốt nhất.
Trên đây là những thông tin giúp bạn trả lời câu hỏi tự kỷ là gì, cùng với nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và phương pháp điều trị được các chuyên gia sức khỏe, tâm lý chia sẻ. Hy vọng bài viết đã mang đến thông tin hữu ích, góp phần giải đáp mọi thắc mắc của bạn.